Gerrit Verhoeven      06-09-2022

Traditioneel wordt de negentiende eeuw beschouwd als de bakermat van modern tijdsbewustzijn, waarbij ook de routines en ritmes van het dagelijkse leven grondig door elkaar geschud werden door de Industriële Revolutie, de opkomst van nieuwe transport- en communicatiemiddelen, de toename in horloges, klokken en andere uurwerken, de verspreiding van gas-  en elektrisch licht,… Maar hoe zag het dagelijks leven er eigenlijk uit voor de Franse Revolutie. Hoeveel uur werd erg gewerkt? Per dag, per week of per jaar? Wie deed de huishoudelijke klusjes thuis? Wanneer ging men aan tafel? Hoe vulde men de schaarse vrije tijd in? Wanneer ging men ter kerke? Om hoe laat kroop men onder de wol?

Tijdens de lezing trachtte Gerrit Verhoeven een antwoord te geven op deze – ogenschijnlijk eenvoudige – vragen en dat aan de hand van een wel heel bijzondere bron, namelijk de ooggetuigenverslagen (of examinatieën en informatieën) van de lokale rechtbank (de hogere Vierschaar). Tijdens hun verhoor vertelden slachtoffers, ooggetuigen en daders immers honderduit over hun dagelijkse bezigheden in het achttiende-eeuwse Antwerpen. Door letterlijk honderden stukjes van de puzzel samen te leggen, kunnen we de ritmes en routines van het dagelijkse leven voor de Industriële Revolutie reconstrueren.

DrukDrukDruk. Tijdsbesteding in het achttiende-eeuwse Antwerpen