André Cluytens (1905-1967) is onbetwistbaar de meest veelzijdige en beroemdste dirigent van Belgische afkomst geweest. Hij werd geboren in Antwerpen maar week uit naar Frankrijk in 1932. Hij dirigeerde zowel de meest gerenommeerde Europese en Amerikaanse symfonieorkesten als in de grootste Europese operahuizen. Met de Berliner Philharmoniker nam hij de 9 symfonieën van Beethoven op en hij dirigeerde herhaaldelijk op de Bayreuther Festspiele. In CD en DVD commentaren wordt er steevast op gewezen dat hij zijn ervaring met het Duitse repertoire opdeed tijdens zijn debuutjaren als dirigent in Antwerpen.
Na studies aan het Koninklijk Vlaams Conservatorium, maakte Cluytens inderdaad zijn debuut als dirigent te Antwerpen, echter niet aan de Koninklijke Vlaamse Opera maar aan het Théâtre Royal Français. Grondig onderzoek in het kader van de eerste wetenschappelijke biografie van Cluytens, toonde aan dat hij in vijf seizoenen (van 1927 tot 1932) niet minder dan 32 verschillende opera’s (waarvan 19 uit het Franse en 10 uit het Italiaanse repertoire), 7 operas-comiques, 3 operettes en 14 balletten dirigeerde maar dat zijn Duits operarepertoire beperkt bleef tot Salome (in Franse vertaling) van R. Strauss en dat er geen sprake is van symfonische concerten.
Bibliografie
- E. Baeck, “André Cluytens à l’aube d’une carrière internationale : sa formation et ses débuts à Anvers”, in Revue belge de Musicologie (2005) LIX, p. 119-242.
- E. Baeck en H. Baeck-Schilders, "André Cluytens (Antwerpen 1905-Neuilly 1967). Een biografische schets naar aanleiding van de honderdste
verjaring van zijn geboorte", in: Jaarboek 2004-2005, XVI, Provinciale
Commissie voor Geschiedenis en Volkskunde, Antwerpen, 2006, p. 256-272.
- E. Baeck, “André Cluytens, à l’apogée de sa carrière internationale : ses activités en tant que directeur musical de l’Orchestre National de Belgique”, in Revue belge de Musicologie (2007) LXI, p. 171-224.
- E. Baeck, “Cluytens, Augustin Zulma Alphonse, gezegd André, pianist en dirigent”, in Nationaal Biografisch Woordenboek (2007) 18, p. 194-199.
- E. Baeck, André Cluytens. Itinéraire d’un chef d’orchestre, Wavre, Mardaga, 2009.